Notariusz do dokonania większości czynności notarialnych potrzebuje szeregu dokumentów, danych osobowych stron biorących udział w czynności oraz informacji dotyczących przedmiotu czynności. Dokumenty powinny być dostarczone w oryginale bądź poświadczone przez notariusza.
Poniższe wyliczenie ma charakter przykładowy, gdyż każda sprawa jest traktowana indywidualnie, wobec tego notariusz może poprosić strony o dodatkowe oświadczenia i dokumenty.
1. Sprzedaż lub darowizna nieruchomości gruntowej:
- numer bądź odpis zwykły z księgi wieczystej; w przypadku braku księgi wieczystej – akt własności ziemi lub inny dokument potwierdzający prawo własności,
- podstawa nabycia: jeden z wymienionych dokumentów to jest wypis aktu notarialnego umowy przeniesienia własności lub prawomocne postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia w przypadku spadkobrania łącznie z zaświadczeniem urzędu skarbowego o wywiązaniu się spadkobierców z obowiązku podatkowego*,
- dane osobowe kupujących i sprzedających, obdarowanych i darczyńców (imiona, nazwiska, imiona rodziców, stan cywilny, nr dowodu osobistego lub paszportu, PESEL, adres zamieszkania),
- dodatkowo w przypadku firm – aktualny odpis z KRS lub wpis do ewidencji działalności gospodarczej, REGON, NIP,
- wartość rynkowa działki (cena sprzedaży),
- warunki i data wydania działki,
- zaświadczenie bądź wypis z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego o przeznaczeniu gruntu lub zaświadczenie o jego braku lub ostateczna decyzja o warunkach zabudowy,
- wypis z rejestru gruntów wraz z wyrysem z mapy ewidencyjnej, gdy będzie wydzielana działka do nowej księgi wieczystej,
- ostateczna decyzja zatwierdzająca podział nieruchomości, gdy następuje podział,
- ewentualny numer konta bankowego zbywcy.
2. Sprzedaż lub darowizna lokalu z księgą wieczystą:
- numer bądź odpis zwykły z księgi wieczystej,
- podstawa nabycia: jeden z wymienionych dokumentów to jest wypis aktu notarialnego umowy przeniesienia własności lub umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu lub prawomocne postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia w przypadku spadkobrania łącznie z zaświadczeniem urzędu skarbowego o wywiązaniu się spadkobierców z obowiązku podatkowego*,
- dane osobowe kupujących i sprzedających, obdarowanych (imiona, nazwisko, imiona rodziców, stan cywilny, nr dowodu osobistego lub paszportu PESEL, adres zamieszkania),
- dodatkowo w przypadku firm – aktualny odpis z KRS lub wpis do ewidencji działalności gospodarczej, REGON, NIP,
- wartość rynkowa lokalu,
- warunki i data wydania lokalu,
- wypis z rejestru lokali,
- ewentualny nr konta bankowego zbywcy.
3. Sprzedaż spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu:
- zaświadczenie ze spółdzielni o przysługującym prawie do lokalu,
- podstawa nabycia: czyli jeden z wymienionych dokumentów to jest przydział lub wypis aktu notarialnego umowy przeniesienia własnościowego prawa lub umowa o przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa w spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub prawomocne postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia w przypadku spadkobrania łącznie z zaświadczeniem urzędu skarbowego o wywiązaniu się spadkobierców z obowiązku podatkowego,
- numer bądź odpis zwykły z księgi wieczystej, jeżeli została ona założona,
- dane osobowe kupujących i sprzedających (imiona, nazwisko, imiona rodziców, stan cywilny, nr dowodu osobistego lub paszportu PESEL, adres zamieszkania),
- dodatkowo w przypadku firm – aktualny odpis z KRS lub wpis do ewidencji działalności gospodarczej, REGON, NIP,
- wartość rynkowa lokalu (cena sprzedaży),
- warunki i data wydania lokalu,
- ewentualny nr konta bankowego zbywcy.
4. Testament:
- dane osobowe sporządzającego testament (imiona, nazwisko, imiona rodziców, stan cywilny, nr dowodu osobistego lub paszportu PESEL, adres zamieszkania, data urodzenia),
- dane osoby powoływanej do spadku (imiona, nazwisko, imiona rodziców, PESEL, adres zamieszkania, data urodzenia).
5. Pełnomocnictwo do sprzedaży nieruchomości:
- dane osobowe mocodawcy (imiona, nazwisko, imiona rodziców, stan cywilny, nr dowodu osobistego lub paszportu, PESEL, adres zamieszkania),
- dane osobowe pełnomocnika (imiona, nazwisko, imiona rodziców, PESEL, adres zamieszkania),
- opis nieruchomości – numer bądź odpis zwykły księgi wieczystej.
6. Akt poświadczenia dziedziczenia:
- akt zgonu spadkodawcy,
- testament spadkodawcy, jeżeli został sporządzony,
- akt stanu cywilnego spadkobierców: akty urodzenia lub akty małżeństwa (w przypadku osób, które zmieniły nazwisko po zawarciu małżeństwa),
- nr PESEL zmarłego,
- numery lub odpisy z ksiąg wieczystych nieruchomości, wchodzących w skład spadku (notariusze sporządzający akty poświadczenia dziedziczenia zawiadamiają sąd właściwy do prowadzenia księgi wieczystej o każdej zmianie właściciela nieruchomości, dla której założona jest księga wieczysta).
7. Umowa majątkowa małżeńska (np. intercyza)
- odpis skrócony aktu małżeństwa,
- dane osobowe małżonków (imiona, nazwisko, imiona rodziców, nr dowodu osobistego lub paszportu PESEL, NIP, adres zamieszkania).
Przydatne informacje
* Zaświadczenie urzędu skarbowego o wywiązaniu się spadkobierców z obowiązku podatkowego, jest wymagane, jeżeli zbywający nabył przedmiot umowy w drodze dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, polecenia testamentowego, darowizny, polecenia darczyńcy, zasiedzenia, nieodpłatnego zniesienia współwłasności, zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu, nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności dokonanej po 1 stycznia 2007 roku; przy czym zaświadczenie z Urzędu Skarbowego odnośnie nabycia w drodze dziedziczenia zawsze jest wymagane.
Jeżeli notariusz po wglądzie do księgi wieczystej stwierdzi, że nabycie nastąpiło na podstawie dziedziczenia zażąda takiego zaświadczenia. Jeżeli zbywca zgubi lub nie znajdzie w posiadanych dokumentach odpisu postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku to przed udaniem się do Urzędu Skarbowego będzie musiał zamówić taki odpis w sądzie cywilnym, gdzie toczyła się sprawa o stwierdzenie nabycia spadku. Zaświadczenie z Urzędu Skarbowego jest potrzebne niezależnie od tego, czy osoba dziedzicząca czy obdarowana jest zwolniona od podatku lub nastąpiło przedawnienie.
Dla strony kupującej korzystniejsza jest sytuacja, w której zbywca wymelduje się z lokalu przed zawarciem aktu - umowy sprzedaży. Jeżeli bowiem tego nie zrobi, to nowy właściciel może być zmuszony do przeprowadzenia procedury administracyjnej związanej z wymeldowaniem osób, które opuściły lokal, a się nie wymeldowały, a procedura ta jest dość długotrwała. Z samych względów formalnych wymeldowanie nie jest jednak konieczne do zawarcia umowy. Jeśli nabywcy wyrażają zgodę na późniejsze wymeldowanie, to nie ma przeszkód, aby taki zapis znalazł się w akcie. Podobna sytuacja dotyczy rozliczenia kosztów eksploatacyjnych - jest to kwestia umowy między stronami aktu notarialnego.